Η Αντιγόνη του Σοφοκλή με τη σκηνοθετική ματιά του Τσέζαρις Γκραουζίνις στο Αρχαίο Θέατρο Επιδαύρου | ΦΩΤΟ

Η Αντιγόνη στα δίχτυα του Κρέοντα

Ακριβώς μετά την λήξη του Εμφυλίου στην Θήβα, οι προστάτες της πόλης, γιορτάζουν την νίκη τους.  Ο Κρέοντας που είναι ο νέος ηγεμόνας, συμμετέχει στην γιορτή σκορπώντας απειλές προς τους συμπολίτες του. Στόχος του να εδραιώσει την εξουσία του.

Η Αντιγόνη, παραβαίνοντας την απαγόρευση της πόλης, αφού έθαψε τον αδερφό της, Πολυνείκη, πιάστηκε απ’αυτοφώρω και θανατώθηκε, αφού ο Κρέων την έκλεισε σε υπόγειο θάλαμο. Ο Αίμων εξαιτίας του έρωτα του προς αυτήν, αυτοκτόνησε με μαχαίρι. Η Ευριδίκη, μάνα του Αίμονα, αυτοκτόνησε ύστερα από την απώλεια του γιού της.

Η επόμενη μέρα του εμφύλιου πολέμου στη Θήβα – Η πόλη σώθηκε

Ενώ κάπου οι γυναίκες θρηνούν ακόμα για τους αγαπημένους τους που χάθηκαν στη μάχη, ο Χορός, οι  χθεσινοί προστάτες της πόλης, ξεπλένουν από τα κουρασμένα κορμιά τους τον ιδρώτα, το αίμα και τις στάχτες, φορούν λευκά πουκάμισα και φρεσκοσιδερωμένα κοστούμια και μαζεύονται γύρω από το μεγάλο τραπέζι -ήρθε η ώρα να γλεντήσουν· να πιούν κρασί, να τραγουδήσουν και να χορέψουν, να πανηγυρίσουν για τη νίκη, σβήνοντας απ’ τη μνήμη τις μέρες του φόβου και της δυστυχίας. Όμως, στο γιορτινό λευκό τραπέζι, υπάρχουν πολλές άδειες καρέκλες -αυτή η χαρμόσυνη μέρα κόστισε πολλές ζωές. Δε θα γιορτάσουν μοναχά την πολυαναμενόμενη επιστροφή στην κανονικότητα, αλλά και τη μνήμη των πεσόντων.

Σ’ αυτό το βάναυσο γλέντι της εκστατικής χαράς και του πένθους, ο Κρέων, ο νέος ηγεμόνας της Θήβας, κάνει ό,τι μπορεί για ν’ αποδείξει τις ηγετικές του ικανότητες, τον αμείλικτο χαρακτήρα του, την αποφασιστικότητά του να εφαρμόσει νέα ήθη και κανόνες στην καθημερινότητα των πολιτών. Για τον Κρέοντα αυτό το γλέντι έχει άλλο νόημα: είναι μια τελετή που θα τον καταστήσει τύραννο.

Αλλά και η νεαρή Αντιγόνη έχει επίσης γιορτινή διάθεση. Η γιορτή της είναι εσωτερική, προσωπική, μοναχική· μια γιορτή ανυπακοής, φωτισμένη με τον ενθουσιασμό της αντίστασης στην ηθική του «πολιτικού πραγματισμού» της ανδρικής εξουσίας.

Μετά την είδηση για μια πράξη πρωτοφανούς ανυπακοής στις εντολές του Κρέοντα – μια απόπειρα ταφής του νεκρού σώματος του ”προδότη” Πολυνίκη, το γλέντι των ξέφρενων ανδρών αρχίζει να παίρνει μια διάσταση γκροτέσκα, σχεδόν σουρεαλιστική, και μετατρέπεται σε μια έρευνα για το έγκλημα της Αντιγόνης, μια θανάσιμη σύγκρουση φύλων, γενεών, ηθών και ιδεολογιών.

Στο τέλος της τραγωδίας το γλέντι συνεχίζεται υπό νέο καθεστώς· τώρα οι άντρες της Θήβας γιορτάζουν το γάμο της Αντιγόνης και του Αίμονα στον Κάτω Κόσμο και, ταυτόχρονα, την ίδια τη ζωή, τη συνέχιση της ζωής της πόλης, μιας και άλλος δρόμος δεν υπάρχει – μόνο να συνεχίσεις να ζεις. Και, προτιμότερο, να ζεις χαρούμενα. Αυτό το γλυκόπικρο γλέντι πλαισιώνει ανελέητα και ειρωνικά τη βαθιά οδύνη του Κρέοντα, για την όψιμη συνειδητοποίηση της ύβρεως που διέπραξε τυφλωμένος.

Το σκεπτικό της παράστασης διαμορφώθηκε με στόχο να αντικατοπτρίσει ποιητικά την τρέχουσα νέα πραγματικότητα της ζωής της κοινωνίας και, υπό αυτό το νέο πρίσμα να αναστοχαστεί και να εξερευνήσει τις έννοιες του Αρχαίου Δράματος, καθώς και να εδραιώσει την επικοινωνία με το κοινό όχι μόνο σε αισθητικό ή πνευματικό, αλλά και σε συναισθηματικό επίπεδο.

Τσέζαρις Γκραουζίνις 

Μετάφραση: Γιώργος Μπλάνας

Σκηνογραφία – Ενδυματολογία: Kenny McLellan

Μουσική σύνθεση: Δημήτρης Θεοχάρης

Χορογραφία: Edgen Lame

Φωτισμοί: Αλέκος Γιάνναρος

Παραγωγή: Πολιτιστικός Οργανισμός «Λυκόφως»

Παίζουν

Έλλη Τρίγγου: ΑΝΤΙΓΟΝΗ

Βασίλης Μπισμπίκης: ΚΡΕΩΝ

Ιεροκλής Μιχαηλίδης: ΚΟΡΥΦΑΙΟΣ ΤΟΥ ΧΟΡΟΥ

Γιώργος Παπαγεωργίου: ΑΓΓΕΛΟΣ

Δανάη Μιχαλάκη: ΙΣΜΗΝΗ

Χρήστος Σαπουντζής: ΤΕΙΡΕΣΙΑΣ

Κώστας Κορωναίος: ΦΥΛΑΚΑΣ

Στρατής Χατζησταματίου: ΑΙΜΩΝ

Μαρίνα Αργυρίδου: ΕΥΡΙΔΙΚΗ

ΧΟΡΟΣ

Τάσος Σωτηράκης, Γιάννης Μαστρογιάννης, Περικλής Σιούντας