Πολλές αντιδράσεις προκάλεσε ο πρόεδρος Ερντογάν σχετικά με όσα είπε κυρίως μπροστά στον καγκελάριο Σόλτς. Πολυάριθμα είναι τα σχόλια του γερμανικού τύπου όπως τα καταγράφει η DW.
“Ο δυσκολότερος σύμμαχος”
Η Frankfurter Allgemeine Zeitung (FAZ) επισημαίνει ότι “υπό την ηγεσία του Ερντογάν η Τουρκία έχει εξελιχθεί στον δυσκολότερο, ίσως, σύμμαχο της Γερμανίας. Οι περίοδοι συνεργασίας εναλλάσσονται με εκείνες της αποξένωσης ή και της ανοιχτής αντιπαράθεσης. Ο ίδιος Ερντογάν που συνάπτει μία συμφωνία για τη μετανάστευση με την ΕΕ, αργότερα στέλνει αιτούντες άσυλο στα ελληνικά σύνορα. Δεν αποδέχεται τις κυρώσεις εναντίον της Ρωσίας, αλλά διαμεσολαβεί στην συμφωνία για τα σιτηρά και στέλνει όπλα στην Ουκρανία”.
“Αναζητεί διέξοδο στα Eurofighter”
Η εφημερίδα της Φρανκφούρτης εκτιμά ωστόσο ότι η επιθυμία του Ερντογάν να αγοράσει μαχητικά αεροσκάφη Eurofighter, μπορεί να χρησιμοποιηθεί ως μοχλός πίεσης κατά της Άγκυρας. “Το ότι η Τουρκία θέλει τώρα να αγοράσει Eurofighter, είναι μία ενδιαφέρουσα τροπή. Προφανώς αναζητεί διέξοδο, καθώς παραμένουν στάσιμες οι διαπραγματεύσεις με τις ΗΠΑ για τα F-16. Αυτό προσφέρει στην ομοσπονδιακή κυβέρνηση έναν μοχλό πίεσης για παραχωρήσεις σε πολλά ζητήματα, από την ένταξη της Σουηδίας στο ΝΑΤΟ μέχρι την επιστροφή αιτούντων άσυλο στην Τουρκία. Θα πρέπει όμως να ληφθούν υπόψη και τα ελληνικά συμφέροντα, καθώς επι του παρόντος η Αθήνα δεν είναι δύσκολος σύμμαχος”.
“Δειλός ο Σόλτς”
Για μία «ντροπιαστική επίσκεψη» κάνει λόγο η ηλεκτρονική έκδοση της εφημερίδας Die Zeit: “Στο Βερολίνο ο Τούρκος πρόεδρος εκφράζει αναλυτικά τις απόψεις του για τη Χαμάς. Και ο καγκελάριος Σολτς; Δεν εκφράζει αντιρρήσεις. Αυτό δεν είναι διπλωματία, αυτό είναι δειλία”.
Στο ίδιος μήκος κύματος η ελβετική Neue Zürcher Zeitung (ΝΖΖ): “Για τον καγκελάριο Όλαφ Σόλτς η επίσκεψη του Τούρκου προέδρου ήταν μία δύσκολη δοκιμασία, στην οποία δεν ανταποκρίθηκε με επιτυχία”.
“Ο …ευέξαπτος Ερντογάν”
Θετική, αντιθέτως, η αποτίμηση της Berliner Morgenpost: “Είδαμε έναν κακόκεφο, ελαφρώς ευέξαπτο πρόεδρο, ο οποίος όμως απέφυγε τις πολύ προκλητικές δηλώσεις. Ο καγκελάριος και οι συνεργάτες του θα πρέπει να αισθάνθηκαν κάποια ανακούφιση (…) Την Παρασκευή και οι δύο ηγέτες έδωσαν την εντύπωση ότι, παρά τις όποιες διαφορές, έχουν τη βούληση να αναζητήσουν λύσεις σε σημαντικά πολιτικά ζητήματα. Κάτι περισσότερο δεν μπορούμε να περιμένουμε αυτή τη στιγμή”. Προέχει λοιπόν ο ρεαλισμός;
“Και οι δύο θέλουν να διαπραγματευτούν”
Η Tagesspiegel του Βερολίνου παρατηρεί: “Λόγω της γεωστρατηγικής της θέσης, η Τουρκία είναι απαραίτητος σύμμαχος για τη Δύση. Η απομόνωση του Ερντογάν θα οδηγούσε σε αδιέξοδο”. Και η Rhein-Neckar-Zeitung της Χαϊδελβέργης συμπληρώνει: “Η Ευρώπη θέλει να κρατήσει μακρυά τους πρόσφυγες και να εντάξει τη Σουηδία στο ΝΑΤΟ. Ο Ερντογάν θέλει Eurofighter και πολλά χρήματα. Και οι δύο πλευρές είναι πρόθυμες να διαπραγματευθούν, όπως δείχνει η επίσκεψη στο Βερολίνο”.
Προς τί όμως ο φόβος για το τι θα πει και αν θα το πει ο Ερντογάν ή οποιοσδήποτε άλλος, διερωτάται η Süddeutsche Zeitung, στο σχόλιό της: “Μία ανοιχτή κοινωνία θα πρέπει να ανέχεται το γεγονός ότι υπάρχουν και διαφορετικές απόψεις, υπάρχουν διαφορετικά κοινωνικά και εθνικά συμφραζόμενα. Κανείς δεν είναι λιγότερο Γερμανός επειδή έχει αδυναμία στον Ερντογάν. Ή επειδή κυκλοφορεί στο Βερολίνο με παλαιστινιακή σημαία. Για τα ποινικά αδικήματα υπάρχει η Δικαιοσύνη. Σε αυτό ακριβώς οφείλει να διαφέρει η γερμανική Δημοκρατία από το περιορισμένης εμβέλειας κοσμοείδωλο ενός Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν”.
